Ένας...Scouser στη Θεσσαλονίκη! (μέρος 1ο)

Γεννήθηκε τη χρονιά του υποβιβασμού. Οι μνήμες του, όμως, ξεκινούν από τα πρωταθλήματα. Έζησε κάθε ξεχωριστή μεγάλη Liverpool του 20ου αιώνα. Θυμάται απ' έξω ημερομηνίες, πρόσωπα και φάσεις, ταξίδεψε την Ευρώπη για τελικούς και διαβάζει τα πάντα εκτός από Sun. Έφυγε από το Liverpool, ζει στη Μηχανιώνα της Θεσσαλονίκης και ανακάλυψε τυχαία τον σύνδεσμο των Reds της συμπρωτεύουσας. Τον χαρακτήρισα 3 φορές "ευλογημένο" μέσα σε 2 ώρες. Γνωρίστε τον Chris Flynn! 


Εντάξει, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η πρόταση για τη συνέντευξη στον Chris Flynn έγινε με μια μπύρα στο χέρι, το βράδυ της 18ης Μαΐου, λίγο πριν ξεκινήσει ο μεγάλος τελικός του Europa League. Το Thessaloniki Branch είχε βάλει τότε τα καλά του, και ο - γεννημένος στο Toxteth του Liverpool - Scouser δεν θα μπορούσε να λείπει. Ο τρόπος, λοιπόν, που ξεκίνησε η διαδικασία δεν ήταν ό,τι καλύτερο, κάτι πραγματικά αληθινό! Η πρόταση έπεσε στο τραπέζι (οκ, τα τραπέζια είχαν μαζευτεί για οικονομία χώρου), και ο Chris δήλωσε ενθουσιασμένος να προχωρήσει στη συνέντευξη. 

Ενάμιση μήνα μετά, ο Γιάννης Νταής, ταμίας του συνδέσμου και απρόσμενος σύντροφος στην επικείμενη συζήτηση, ευθυγράμμιζε το αυτοκίνητο του σε μια ιδανική θέση parking έξω από το μαγαζί συνάντησης στη Μηχανιώνα, τόπο διαμονής του Chris. Ο τελευταίος μας υποδέχτηκε με χαμόγελο και θερμή χειραψία, μας σύστησε στο όμορφο λιμανάκι της περιοχής και στο ηλιοβασίλεμα που επρόκειτο να αποτραβηχτεί βίαια, λόγω ξαφνικής βροχόπτωσης τη στιγμή που θα αποχωρούσαμε. 



Η πατρίδα


Ευθύς εξ' αρχής θέλησα να τεστάρω την αυθεντικότητα του ως Scouser. Φυσικά και πέρασε τις εξετάσεις..."Ναι, βέβαια, μεγάλωσα ακούγοντας Beatles. Είχα δύο μεγαλύτερους αδερφούς, που άκουγαν πολύ μουσική. Οπότε, στο σπίτι μου έπαιζε αρκετή μουσική και, φυσικά, εκείνη την περίοδο από το 1961-62, ήταν κυρίως οι Beatles". Παραδέχτηκε μάλιστα πως συνέχισε να τους ακούει και μετά τη διάλυση τους το 1970, ακόμα και σήμερα. Στη συνέχεια, με μάτια που λαμπύριζαν, μας περιγράφει τη στιγμή που γνώρισε από κοντά τον Paul McCartney. Ήταν πρωτοχρονιά του 1977, όταν το μέλος των Beatles βρέθηκε προσκεκλημένος σε ένα σπίτι της γειτονιάς του Chris για να γιορτάσει με συγγενείς. Δειλά δειλά, μέχρι να πειστούν πως επρόκειτο για τον Paul, οι γείτονες τον πλησίασαν και γνωρίστηκαν μαζί του. "Το αστείο είναι πως ο τύπος που ζούσε απέναντι μου ήταν ξάδερφος του Paul McCartney. Δεν το ήξερα μέχρι τότε. Οπότε, ναι, ήταν μια σπουδαία εμπειρία και όλοι, φίλοι και οικογένεια, θυμόμαστε ακόμα τη μέρα που τον γνωρίσαμε"

Λίγο πριν περάσω στο κυρίως (θεωρητικά) κομμάτι της συνέντευξης, του ζήτησα να εξηγήσει για τους αναγνώστες μας την προέλευση του όρου "Scouser": "Το Liverpool ήταν μια πολύ φτωχή πόλη, ένα λιμάνι, σαν τη Θεσσαλονίκη.", μου είπε. "Και υπήρχαν πολλοί φτωχοί εκεί. Συνήθιζαν, λοιπόν, να φτιάχνουν ένα πιάτο απλώς με πατάτες και λαχανικά, χωρίς καθόλου κρέας, αφού δεν μπορούσαν να το αγοράσουν. Το πιάτο αυτό ονομαζόταν "Scouse". Επομένως, οι άνθρωποι που τρώνε το Scouse ονομάζονται "Scousers". Αυτό συμβαίνει στο Liverpool, στο Merseyside γενικότερα, όχι όμως στην απέναντι μεριά του ποταμού Mersey. Εκεί οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί". Πολλές φορές στο παρελθόν έχει κάνει την εμφάνιση του το σύνθημα "We are not English, we are Scouse", γεγονός που με ανάγκασε να τον ρωτήσω τα κίνητρα αυτής της άποψης: "Οι Scousers βλέπουν τους εαυτούς τους ως διαφορετικούς. Όπως είπα, είναι λιμάνι και ίσως πολλοί διαφορετικοί άνθρωποι έρχονται για να ζήσουν εκεί. Ιρλανδοί και άνθρωποι από άλλες χώρες έρχονται με πλοία και μένουν εκεί. Επομένως οι κάτοικοι βλέπουν το Liverpool ως τη δική τους μικρή...χώρα αν θες. Εντελώς ξεχωριστή από κάθε άλλο μέρος της Αγγλίας". 

Έχοντας ακούσει αναφορές και σχόλια για μια αλλιώτικη, βελτιωμένη όψη της πόλης του Liverpool, θέλησα να ακούσω και τη δική του άποψη. Εντυπωσιάστηκα - και έμαθα - όταν πήρε τα πράγματα από την αρχή. Παρά τη γενικότερη αντίληψη για ένα "φτωχό λιμάνι", ο Chris παραδέχτηκε πως βρήκε αρκετά εύκολα δουλεία: "Υπήρχαν πολλές θέσεις εργασίας. Αν και δεν ήμουν και ο πιο μορφωμένος, βρήκα εύκολα μία. Αλλά τότε, στα μέσα του 1970 και προς τη δεκαετία του '80, πολλές από τις παραδοσιακές επιχειρήσεις και δραστηριότητες, που αφορούσαν τη ναυτιλία, άρχισαν να κλείνουν. Οι διαφορετικές κυβερνήσεις άλλαξαν τα πράγματα και τον τρόπο που δούλευε το σύστημα. Πολλά εμπορικά πλοία ήρθαν στο λιμάνι, το οποίο άλλαξε όψη. Πολλές παραδοσιακές επιχειρήσεις άρχισαν να συρρικνώνονται και να εξαφανίζονται, υπήρχαν πολλά άδεια κτήρια, και κυρίως, η περιοχή γύρω από τον ποταμό Mersey, οι αποβάθρες, έγιναν άχρηστες, παλιές και περιήλθαν σε άσχημη κατάσταση. Καμιά κυβέρνηση δεν έβαζε χρήματα στο Liverpool, οπότε η ζωή εκεί δυσκόλεψε και οι άνθρωποι άρχισαν να ψάχνουν αλλού για δουλειά, περισσότερο στην ενδοχώρα. Γι' αυτό ακριβώς άρχισε και το Manchester να αναπτύσσεται ως πόλη". Η αλλαγή, όπως τη θυμάται, ήρθε στη δεκαετία του '90, όταν το λιμάνι αναβαθμίστηκε σε τουριστικό χώρο με αρκετά μουσεία, αφιερωμένα στην ιστορία και τις παραδόσεις. Σημαντικό ποσοστό στην ανάπτυξη έδωσε και στους "αειθαλείς" Beatles, η φήμη των οποίων προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες στην πόλη. "Και τώρα μπορώ να δω ότι αρχίζει και πάλι να αναπτύσσεται. Βλέπεις τα clubs, τα bars, τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία. Ανοίγουν πολλά περισσότερα τώρα και τα πράγματα στο Liverpool είναι καλύτερα απ' ότι στο παρελθόν". 


Οι πρώτες εμπειρίες


Το match programme του ημιτελικού
Η ζωή για τον Chris Flynn ξεκίνησε με έναν άσχημο οιωνό. Το καλοκαίρι που ήρθε στον κόσμο, το καλοκαίρι του 1954, η ομάδα υποβιβάστηκε στην δεύτερη κατηγορία, και χρειάστηκε κάποιος σαν τον Shankly για να την επαναφέρει αργότερα στη θέση της και να την αναζωογονήσει. Ζωηρός και παραστατικός, ο Chris θα μας περιγράψει τις πρώτες του εμπειρίες δίπλα στη Liverpool: "Για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω πολλές εμπειρίες από την περίοδο στη β' κατηγορία. Ήμουν πολύ μικρός και δεν ήξερα αν έπρεπε να δείξω τόσο πολύ ενδιαφέρον. Ο ένας αδερφός μου δεν ενδιαφερόταν καθόλου για ποδόσφαιρο, αλλά ο μεγαλύτερος υποστήριζε Liverpool. Έτσι, συνήθιζε να μιλά για την ομάδα και φυσικά την γνώριζα. Αλλά όχι τόσο την ιστορία, ούτε τα αποτελέσματα τους. Και τότε, η πρώτη μου εμπειρία ήταν το 1963, νομίζω. Ήμουν 9 χρονών. Θυμάμαι τον αδερφό μου να έρχεται στο σπίτι ύστερα από έναν ημιτελικό FA Cup. Παίζαμε με τη Leicester. Τον θυμάμαι να έρχεται κλαίγοντας, πολύ στεναχωρημένος, επειδή η Leicester είχε κερδίσει τη Liverpool. Θυμάμαι που έλεγε "Πώς μπορέσαμε να χάσουμε; Θέλαμε να πάμε στο Wembley, στον πρώτο μας τελικό κυπέλλου μετά το 1950". Έναν χρόνο μετά, ζήτησα από τον αδερφό μου να με πάρει στο γήπεδο μαζί του, και με πήρε! Ήταν το πρώτο μου παιχνίδι! Πρέπει να ήμουν 10 ετών, θα ήταν το 1964. Θυμάμαι ότι παίζαμε με την Birmingham City, και η πιο ζωντανή μου ανάμνηση ήταν ότι παίζαμε με την κατακόκκινη στολή. Προηγουμένως, βεβαίως, το '50, φορούσαμε άσπρα σορτσάκια και άσπρες κάλτσες". 

Η αποκλειστικά κόκκινη στολή ήταν εισήγηση του Bill Shankly, ο οποίος πίστευε πως "έτσι, οι ποδοσφαιριστές μου θα μοιάζουν με γίγαντες". Και ο θρυλικός προπονητής της Liverpool αντάμειψε έναν χρόνο αργότερο τον μεγάλο αδερφό Flynn. "Θυμάμαι το 1965, επειδή φτάσαμε στον τελικό του FA Cup και ο αδερφός μου πήγε στο γήπεδο, εγώ βέβαια όχι. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε ζωντανή κάλυψη αγώνων. Η μόνη τέτοια περίπτωση ήταν ο τελικός του FA Cup και με θυμάμαι καθισμένο μπροστά στην τηλεόραση να παρακολουθώ τη Liverpool να κερδίζει τη Leeds United! Ο Roger Hunt και ο Ian St John έβαλαν τα γκολ και είναι μια φανταστική ανάμνηση. Θυμάμαι τον αδερφό μου να έρχεται στο σπίτι και να είναι τόσο χαρούμενος". 
Οι "γίγαντες" του Bill Shankly κάνουν τον γύρο του θριάμβου με το κύπελλο το 1965


"Τον επόμενο χρόνο, όταν ήμουν 12, άρχισα να πηγαίνω στο γήπεδο μόνος μου. Και αυτή ήταν η απαρχή της "ερωτικής μου σχέσης", αν θες, με τη Liverpool", συμπληρώνει όλο νοσταλγία ο Chris. "Μόλις ξεκίνησα να πηγαίνω στα παιχνίδια μόνος μου, απλώς δεν μπορούσα να σταματήσω. Ήθελα να πάω σε κάθε ξεχωριστό παιχνίδι εντός έδρας. Δεν πήγαινα σε εκτός έδρας παιχνίδια, γιατί, βλέπεις, η οικογένεια μου δεν είχε τόσα χρήματα. Επίσης ήμουν, προφανώς, ακόμα σχολιαρόπαιδο και ο αδερφός μου δεν ήθελε λογικά να με παίρνει μαζί του, γιατί ήταν πολύ μεγαλύτερος. Θυμάμαι, λοιπόν, να πηγαίνω σε πάρα πολλά εντός έδρας παιχνίδια. Η πρώτη μεγάλη εμπειρία που έζησα από κοντά ήταν όταν κερδίσαμε την Championship - εκείνη την εποχή ονομαζόταν Championship και όχι Premiership - το 1966. Παίζαμε με την Chelsea στο Anfield, τελευταίο παιχνίδι της σεζόν, και φέραμε ισοπαλία 2-2. Θυμάμαι μάλιστα πως δεν ήταν το κανονικό τρόπαιο αυτό που είχαν φέρει! Ήταν ένα τρόπαιο σαν πλαστικό, χρωματισμένο όμως κόκκινο και λευκό, φτιαγμένο στο σχήμα του αληθινού. Για όλους, όμως, ήταν σαν το αυθεντικό τρόπαιο. Θυμάμαι τον Ron Yeats, τον αρχηγό, να παρουσιάζει το τρόπαιο και να κάνει το γύρο του θριάμβου στο γήπεδο! Για ένα παιδί 12 ετών, ήταν μια φανταστική εμπειρία, μία που δεν θα ξεχάσω ποτέ! Απλά απίστευτη...". 
Μια φωτογραφική κάμερα του 1966 επαλήθευσε τη διήγηση του Chris

Αφιέρωμα εφημερίδας την επομένη της κατάκτησης του πρωταθλήματος
Το πρώτο πρωτάθλημα του Shankly, βέβαια, ήρθε δύο χρόνια νωρίτερα, το 1964. Ωστόσο, η μνήμη του  62χρονου Chris δεν συγκράτησε πολλές λεπτομέρειες από τότε. Θυμάται να παρακολουθεί τα 30λεπτα τηλεοπτικά προγράμματα με highlights καθ' όλη τη διάρκεια της σεζόν, και μας επισημαίνει πως όλα τα παιχνίδια διεξάγονταν τα Σάββατα, στις 15:00. Οι πανηγυρισμοί του αδερφού του είναι η τελευταία του ανάμνηση από εκείνη την επιτυχία.

Αγκιστρωμένος στις εικόνες που μου περιγράφει, και φύσει ρομαντικός, τον ρωτώ τι επέλεγε: Kop ή κάποιο άλλο σημείο του γηπέδου; Και ενώ θηρεύω μια ζωντανή εμπειρία του από τη διασημότερη κερκίδα του ποδοσφαίρου, βρίσκομαι μπροστά σε μία εντελώς πραγματολογική απάντηση: "Όταν ήμουν μικρός πήγαινα στην απέναντι του Kop μεριά του γηπέδου, που ονομάζεται Anfield Road End. Και φυσικά, εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν καθίσματα, στεκόσουν όρθιος. Νομίζω, ίσως η μητέρα μου δεν ήθελε να πηγαίνω στο Kop, επειδή πίστευε ότι ήταν λίγο επικίνδυνο ή πολυπληθές για μένα, οπότε επέμενε να πηγαίνω στην πιο ήσυχη κερκίδα του γηπέδου, που ήταν το Anfield Road".

Ζωηρότερος από τους διπλανούς του, όμως, και με εφηβικό αίμα που έβραζε, ο Chris παραστράτησε τον επόμενο χρόνο και μπήκε στο Kop για πρώτη φορά. Δυστυχώς δεν θυμάται την πρώτη του μέρα εκεί, υπολογίζει όμως την σεζόν με έναν απρόσμενο τρόπο: "Πρέπει να ήταν το 1967, νομίζω. Το θυμάμαι γιατί...Κοίτα, υπογράψαμε έναν παίκτη τότε, έναν μεγαλόσωμο και ψηλό επιθετικό, που τον έλεγαν Tony Hateley. Η Liverpool ήταν μια ομάδα που άλλαζε, επειδή, μπορεί μεν το '63, το '64, το '65 και το '66 όλοι οι παίκτες να ήταν στα καλύτερα τους, αλλά μετά άρχισαν να μεγαλώνουν. Έτσι, υπογράψαμε αυτόν τον τύπο, τον Hateley. Θυμάμαι τον εαυτό μου στο Kop, να βλέπω το γήπεδο...Νομίζω παίζαμε με την Aston Villa, τους κερδίσαμε 6-0! Ο Tony Hateley έβαλε 3 γκολ! Θυμάμαι να τον παρακολουθώ...". Με παράπονο στη συνέχεια συμπληρώνει πως "είχε μία ή δύο καλές σεζόν, και μετά τον έδιωξαν". 
Ο Tony Hateley στέκεται περήφανος μπροστά στους φιλάθλους, δευτερόλεπτα μετά από δικό του γκολ


Ευρωπαϊκή αύρα


Θέτοντας γερές βάσεις στην Αγγλία, ο Bill Shankly βελτίωσε σταδιακά και την...ευρωπαϊκή εικόνα της Liverpool. Ξεκινώντας συζήτηση για τον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων του 1966, ένα πνιχτό και βαρύ "yeah" βγήκε από το στόμα του Chris, όταν άκουσε τη λέξη "ήττα". "Ήμουν 12 και θυμάμαι να βλέπω τον αγώνα στην τηλεόραση. Κανείς δεν μπορούσε ούτε καν να φανταστεί ότι θα χάναμε. Η Liverpool ήταν στην ακμή της. Είχε μόλις κερδίσει το πρωτάθλημα, το FA Cup (σ.σ το 1965) και είχε καταπληκτικούς παίκτες. Δεν ξέραμε την Dortmund, δεν είχαμε ακούσει τίποτα γι' αυτήν την ομάδα τότε. Γνωρίζαμε άλλες μεγάλες γερμανικές ομάδες, αλλά η Dortmund δεν ήταν ανάμεσα σε αυτές. Και μάλιστα όταν μάθαμε ότι θα παίζαμε στο Hampden Park, στη Γλασκόβη, σκεφτήκαμε "Είναι κοντά, οι δικοί μας φίλαθλοι θα είναι πολύ περισσότεροι". Τελικά, ήταν πολύ μεγάλη απογοήτευση που χάσαμε. Νομίζω ήταν αυτογκόλ του Ron Yeats. Κάποιος σούταρε τη μπάλα, αυτή χτύπησε στο δοκάρι, ύστερα πάνω στον Yeats και μπήκε στα δίχτυα...Δεν μπορούσες να πιστέψεις ότι φάγαμε τέτοιο γκολ! Τρομερή απογοήτευση. Όλοι πιστεύαμε πως θα ήταν ο πρώτος μας ευρωπαϊκός τίτλος, επιτέλους". 
Dortmund και Liverpool μπαίνουν στο χορτάρι λίγα λεπτά πριν τη σέντρα στον τελικό του 1965

"Προηγουμένως ήμασταν άτυχοι στην Ευρώπη. Είχαμε χάσει από την Inter στον ημιτελικό του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου. Ακόμα και σήμερα, όμως, κάποιοι λένε πως ο αγώνας ήταν...στημένος. Ο διαιτητής, δηλαδή, επέτρεψε πράγματα που δεν θα έπρεπε να επιτρέψει", τονίζει με αηδία στη χροιά της φωνής του. "Σε ένα γκολ της Inter, ο παίκτης κλότσησε τη μπάλα από τα χέρια του Tommy Lawrence. Είχαμε, λοιπόν, να ξεπεράσουμε πολλά μετά από εκείνη την ήττα. Και πιστέψαμε πως με την Dortmund ήταν η ευκαιρία μας για την κατάκτηση ευρωπαϊκού τίτλου, αλλά δεν συνέβη". 
Ο Giacinto Facchetti σκοράρει, απέναντι στον Tommy Lawrence, το 3-0 στο Μιλάνο και δίνει την πρόκριση στην Inter.

Από τις...χαμηλές πτήσεις της Liverpool τα επόμενα χρόνια, ο Chris Flynn θυμάται το πρώτο του ταξίδι στο Wembey και το double του 1973. Πίνει λίγες γουλιές από τον freddo του και μας αφηγείται: "Το '73 ήμουν 19 χρονών και πήγαινα πολύ συχνά στο Kop. Μέχρι τότε είχαμε, βέβαια, 6 χρόνια απογοητεύσεων. Όμως, εντάξει, είχαμε και τον τελικό του FA Cup το 1971, ο οποίος ήταν πραγματικά πολύ μεγάλη έκπληξη. Ακριβώς επειδή η Liverpool άλλαζε, είχε πολλούς νεαρούς παίκτες, ενώ αρκετοί μεγαλύτεροι είχαν φύγει. Είχαμε κάποιους καινούριους, όπως ο Ray Clemence, ο Steve Heighway, μια πολύ νεανική ομάδα. Ήταν, λοιπόν, έκπληξη - θετική βέβαια - που φτάσαμε στον τελικό του FA Cup, αλλά και πάλι χάσαμε. Ήταν το πρώτο μου ταξίδι στο Wembley. Παίζαμε με την Arsenal, που ήταν τότε η καλύτερη ομάδα στην Αγγλία, ήταν πρωταθλητές. Εκείνη την περίοδο, οι καλύτερες ομάδες ήταν η Arsenal, η Leeds, η Everton ήταν πολύ δυνατή επίσης. Η Liverpool όχι, και η Manchester United παράπαιε. Οπότε, υπήρχε μια νέα αύρα από ομάδες που πρωταγωνιστούσαν στην Αγγλία. Εμείς απλώς ήμασταν σε μεταβατικό στάδιο. Όμως παίξαμε πολύ καλά στον τελικό, και χάσαμε στην παράταση. Ήταν τόσο απογοητευτικό. Ύστερα, όμως, το '72, το 73', άρχισαν να έρχονται νέοι παίκτες στην ομάδα και κατακτήσαμε το double το 1973, με πρωτάθλημα και κύπελλο UEFA. Ήταν φανταστικό, εκπληκτικό". 
Ο αρχηγός Tommy Smith με το τρόπαιο του Κυπέλλου UEFA, το 1973





  

"Αρκούσε απλώς να σηκώσει τα χέρια του, κάπως έτσι"


Ανέλαβε την ομάδα στην β' κατηγορία, την ανέβασε στην πρώτη, κατακτώντας πρωταθλήματα, κύπελλα και τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο. Παράλληλα με αυτά, εφάρμοσε καινοτομίες, άλλαξε την όψη του γηπέδου, το χρώμα της φανέλας. Έφτιαξε τη Liverpool. Ποιες ήταν οι αντιλήψεις της εποχής για τον αναμορφωτή Bill Shankly; "Υπήρχε μεγάλη πίστη στο Liverpool", εξηγεί ο Chris. "Η γενιά μου δεν έζησε τόσο πολύ την πρώτη φουρνιά που δημιούργησε ο Shankly, όσο τη δεύτερη, που έφτασε στον τελικό του FA το '71, πήρε πρωτάθλημα και κύπελλο UEFA. Έφερε στην ομάδα νεαρούς παίκτες, οι οποίοι ένιωθες πως πραγματικά ήθελαν να αγωνιστούν για το σύλλογο. Είχαμε παίκτες όπως ο Emlyn Hughes και λίγο αργότερα ο Kevin Keegan, o Steve Heighway και παίκτες επίσης που έφερε από τη β' ομάδα. O Brian Hall, o Chris Lawler, ήταν παιδιά του Liverpool, παιδιά της πόλης. Τους ανέβασε και τους ανέμειξε με άλλους ποιοτικούς παίκτες. Αλλά γενικά ήταν νεανική η ομάδα του Shankly".
Ο Bill Shankly γελά με τον Kevin Keegan μπροστά στο Kop, την ημέρα που η Liverpool ανακοίνωσε τη μεταγραφή του δεύτερου

"Εντάξει, αγόρασε τον Tony Hateley, ίσως επειδή είδε πως η ομάδα άρχισε λίγο να "ξεθωριάζει" και ήθελε ένα μεγάλο όνομα, αλλά μετά συνειδητοποίησε πως έπρεπε να φέρει νεαρούς. Δεν ήθελε να αγοράζει τα λεγόμενα "big names", τους φτασμένους. Αν δεις, λοιπόν, στις σπουδαίες ομάδες, θα σταθείς στους Keegan, στους Clemence, στους Neal. Όλοι είχαν αγοραστεί για πολύ λίγα λεφτά. Άπειροι που ήθελε να φέρει στην ομάδα και να τους βελτιώσει. Υπήρχαν βέβαια κάποιες εξαιρέσεις, σαν τον Ray Kennedy, για τον οποίο η Liverpool πλήρωσε αρκετά. Αλλά ήταν πολύ ποιοτικός. Τελικά, ο Shankly μπορούσε να ανακαλύπτει πού βρίσκεται η ποιότητα και να τη φέρνει, αλλά επίσης μπορούσε και να εντοπίζει ταλαντούχους νεαρούς παίκτες. Τους έβλεπες όλους μαζί και ήταν εντυπωσιακό. Δεν υπήρχε αμφιβολία ότι αυτό θα συνέχιζε για πάντα, αφού κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τότε πως ο Shankly θα έφευγε". 
Ο Bill Shankly σκουπίζει τα χιόνια στην εστία, πριν τον αγώνα με τη Sunderland, το Δεκέμβρη του '64

Για να θεμελιώσει την επιτυχία, ένας προπονητής χρειάζεται να χτίσει τη σχέση του με τους φιλάθλους, ακόμα καλύτερα με την πόλη. Στην περίπτωση του Bill Shankly, η σχέση αυτή ήταν, κατά τον Chris, "ιδιαίτερη". "Πολλές φορές χρησιμοποιούμε τη λέξη "Θεός", όμως για τους φιλάθλους της Liverpool, ο Shankly ήταν σαν θεός. Όταν έμπαινε στο χορτάρι, στο τέλος του αγώνα ή στο τέλος της σεζόν, ολόκληρο το γήπεδο εκρήγνυτο! Ο κόσμος ήθελε να δει αυτόν τον άνθρωπο, τον Shankly. Δεν τον έβλεπες συχνά, όπως σήμερα που οι προπονητές είναι παντού στις τηλεοράσεις. Άκουγες πολύ προσεκτικά κάθε του δήλωση. Οι ιστορίες και οι φωτογραφίες του έγιναν πολύ διάσημες έπειτα. Είτε όταν κερδίζαμε τρόπαια, είτε όταν χάναμε τελικούς, όταν η ομάδα επέστρεφε στην πόλη και πήγαινε στο St George's Hall, σε μια μεγάλη πλατεία σαν την Αριστοτέλους, πάρα πολλοί άνθρωποι συγκεντρώνονταν για να δουν την ομάδα! Ο Shankly θα ανέβαινε στο πλατύσκαλο του μεγάρου, και αρκούσε απλώς να σηκώσει τα χέρια του κάπως έτσι, σαν να ήταν πολιτικός, θεός ή Μεσσίας". Ο Chris, στο σημείο αυτό, προσπαθεί να μιμηθεί και να μας δείξει την κίνηση του σπουδαίου προπονητή. Το κάνει δειλά, όμως. Διστάζει. Σαν να ντρέπεται να αντιγράψει αυτήν τη φιγούρα. "Στη Liverpool", παίρνει και πάλι θάρρος, "δεν ήμασταν τίποτα, και αυτός έκανε την ομάδα. Ακόμα και η ομάδα που έχουμε τώρα, εντάξει, ίσως δεν είναι τόσο καλή όσο του Shankly, αλλά η κληρονομιά που έχουμε πλέον, η φήμη, η αγάπη των ανθρώπων για τη Liverpool, όλα οφείλονται στον Shankly. Οκ, μετά από αυτόν ανέλαβαν πολλοί, που ενδεχομένως να είχαν και πιο επιτυχημένη πορεία, όπως ο Paisley, όμως όλοι θα παραδέχονταν και θα αποδέχονταν ότι χάρη στον Shankly είμαστε αυτό που είμαστε τώρα. Αυτός μας έφτιαξε. Αυτός δημιούργησε τη Liverpool"... 
Ο Bill Shankly...σηκώνει τα χέρια του στην πλατεία του St George's Hall





Ο ήλιος σε περίπου μία ώρα θα εφάπτεται του Θερμαϊκού, και η συζήτηση με τον Chris Flynn γίνεται όλο και πιο ζωντανή, όλο και πιο απολαυστική. Στα επόμενα λεπτά θα μας έχει μιλήσει για τις ανεπανάληπτες επιτυχίες επί Paisley, το ταξίδι στη Ρώμη, τον χουλιγκανισμό, θα συγκινηθεί με τις πολύνεκρες τραγωδίες της δεκαετίας του '80, θα απαντήσει σε διλήμματα και θα θυμηθεί με γέλιο την όμορφη σύμπτωση που τον έφερε στους κόλπους του Thessaloniki Branch...Όλα αυτά στο β' μέρος της συνέντευξης, το βράδυ της Κυριακής.

Επιμέλεια: Νίκος Γιαμπολδάκης


Share on Google Plus

About Nikos Giampoldakis

Αρθρογραφούμε για τo "LiverpoolFans.gr" με στόχο την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωσή σας γύρω από την αγαπημένη μας ομάδα.